Εισαγωγικό σημείωμα
Το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο Κορίνθου Β. Πετρόπουλου – Παν. Γαρταγάνη με την ψηφιακή έκθεση «Σάλπισμα Ελευθερίας» τιμά την ιστορική επέτειο των διακοσίων χρόνων από την έναρξη του Αγώνα για την Ανεξαρτησία.
Η Εθνεγερσία του ’21 ωρίμασε μέσα από μακροχρόνιες διεργασίες κατά τη μακραίωνη περίοδο της Τουρκοκρατίας. Κατά τη διάρκειά της, τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στα ευρωπαϊκά κέντρα διασποράς των Ελλήνων, αναδείχθηκαν εστίες αντίστασης, που συντήρησαν τους δεσμούς της εθνικής ενότητας, διαμόρφωσαν πνεύμα ανδρείας και ελεύθερου φρονήματος και κυοφόρησαν τα σπέρματα της εθνικής απελευθέρωσης και της πολιτειακής αναγέννησης.
Η κινητήριος και οργανώτρια δύναμη του ’21 ήταν η ιδέα της ελευθερίας. Μέσα σε συνθήκες σκλαβιάς και πάλης, με αγώνες και θυσίες, οι επώνυμοι και ανώνυμοι αγωνιστές αντιμετώπιζαν σχεδόν καθημερινά το δίλημμα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ. Στη δοκιμασία αυτή, κατά την οποία οι έννοιες της ζωής και της ελευθερίας είναι ταυτόσημες, οι ψυχές σφυρηλατούνται για να γίνουν τελικά ένθερμοι ζηλωτές όχι της ζωής αλλά της ελευθερίας, διαμορφώνοντας χαρακτήρες που υπερβαίνουν τα όρια και προβαίνουν σε πράξεις επικού ηρωισμού.
Ο ηρωικός αγώνας των Ελλήνων κινητοποίησε φωτισμένα πνεύματα στην Ευρώπη και αλλού, που είδαν στους αγωνιζόμενους Έλληνες τους κληρονόμους και συνεχιστές του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Η στάση τους επηρέασε τη διάθεση των λαών της Ευρώπης και τη θέλησή τους να βοηθήσουν ουσιαστικά τον ελληνικό αγώνα, οδηγώντας στη δημιουργία ενός φιλελληνικού ρεύματος που εκφράστηκε με ποικίλους τρόπους.
Στην παρούσα έκθεση παρουσιάζονται τεκμήρια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας από τη συλλογή Νικήτα Γ. Σταυρινάκη και Ευαγγελίας Ν. Σταυρινάκη. Ορισμένα εκθέματα φωτίζουν τις διεργασίες που τον προετοίμασαν ή φανερώνουν τον απόηχό του. Είναι σαφές ότι το υλικό δεν εξαντλεί πλήρως το πολυδιάστατο ’21, ωστόσο αποτελεί ένα εργαλείο για να σχετισθούμε με το ένδοξο παρελθόν του Αγώνα και να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη.
Οι ενότητες της έκθεσης
Η Χάρτα του Ρήγα:
Η «Χάρτα της Ελλάδος», έργο του Έλληνα Διαφωτιστή και πρωτεργάτη της Επανάστασης Ρήγα Βελεστινλή, γνωστού ως Ρήγα Φεραίου.
Τα όπλα του Αγώνα:
Όπλα και εξαρτήματα ανώνυμων αγωνιστών της Επανάστασης.
Ευρωπαϊκά και νεοελληνικά χαρακτικά:
Χαρακτικά έργα με θεματογραφία σχετική με την Επανάσταση.
Φιλελληνικά διακοσμητικά και χρηστικά αντικείμενα:
Αντικείμενα που κοσμούνται με ηρωικές μορφές της Επανάστασης ή με στιγμιότυπα από μάχες και διάφορες φάσεις της ζωής των αγωνιστών, με απώτερο σκοπό τη συλλογή χρημάτων για την ενίσχυση του Αγώνα.